Devre mülk satış sırasında kullanılan dolandırıcılık yöntemi “Baskı (Boiler Room)” olarak adlandırılmaktadır. “Boiler room” (kazan dairesi) ismi satış sırasında kullanılan yoğun baskıya bir atıf niteliğindedir. Kavramın kökeni ABD’de telefonla yoğun baskı ve ikna yolları ile hisse satışına dayanmaktadır. Yöntem, Türkiye’de özellikle devre-mülk satışında kullanılmaktadır. Genellikle telefon ile ulaşılan kişilere ücretsiz hafta sonu tanıtım maksatlı gezi düzenlendiği belirtilerek bir araya toplanan hedef kitleye psikolojik baskı ve yoğun satış teknikleri ile satış yapılması ve/veya yüksek miktarda ekstra ücret ödetilmesi suretiyle yapılmaktadır.
Devre tatil (mülk), uzun süreli tatil hizmeti, değişim ve yeniden satışlarda uygulanacak usul ve esaslar 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’un 50’nci ve 84’üncü maddelerine dayanılarak çıkarılan yönetmelikte düzenlenmiştir. Dolandırıcılığa konu olan satış işlemi, genellikle kullanım hakkı bedelinin önceden yapıldığı “Ön Ödemeli Devre Tatil[1] Sözleşmesi”nin suistimali şeklinde ortaya çıkmaktadır. Satışın sağlanması için hazırlanan kurgu şu şekilde işlemektedir:
- Yapılan tanıtım gezilerine aile olarak katılım teşvik edilmekte,
- Yüksek ses ve yetersiz havalandırmalı salonda uzun süreli tanıtım yapılmakta,
- Tüketici, tanıtımın başından sonuna kadar hiçbir şekilde yalnız bırakılmamakta, sürekli olarak bir satış elemanı tarafından neredeyse gözaltında tutulmakta,
- Alım yapanlar “… bey eşi … hanıma evlilik yıldönümü hediyesi olarak bir adet devre mülk hediye etti” ya da “… bey ve eşi … hanım biricik kızları ….’ya doğum günü hediyesi olarak bir adet devre mülk hediye etti” vb. anonslarla duyurulmakta, bu sayede diğer aileler üzerinde alım baskısı kurulmaya çalışılmakta,
- Satış için sırayla satış elemanı, onun başarısız olması durumunda satış yetkilisi onun da başarısız olması durumunda otorite figürü olarak satış müdürü sıfatını taşıyan kişi devreye girerek ekstra indirim, hediye tatil ya da yatırımın ne kadar karlı olduğu, kaybedilecek bir şey olmadığı anlatılarak gün bitmeden satış yapılmaya çalışılmakta,
- Gün sonunda yorgun düşen ailenin belli bir noktadan sonra “hayır” deme direnci azalmaktadır.
Tüketici Sorunları Derneği’nin (TUSODER) aktardığına göre bazı durumlarda satış esnasında imzalatılan senet üçüncü bir kişiye ciro ettirilip, tüketici üçüncü kişiyle muhatap edilmektedir.[2] Aslında gerek Tüketiciyi Koruma Kanunu, gerekse “Devre Tatil ve Uzun Süreli Tatil Hizmeti Sözleşmeleri Yönetmeliği” tüketiciyi korumak anlamında çok ciddi tedbirler öngörmektedir. Ancak, bazen tüketicilerin bundan habersiz olmasından, bazen de hukuki yollara başvurmanın zor olduğuna yönelik genel kanıdan dolayı tüketiciler haklarını aramamakta ya da arayamamaktadır.
[1] Tüketicinin ayni hakka konu bir taşınmazın satış bedelini veya şahsi hakka konu taşınmazın kullanım hakkı bedelini önceden peşin veya taksitle ödemeyi, satıcı veya sağlayıcının da bedelin tamamen veya kısmen ödenmesinden sonra taşınmazı ya da kullanım hakkını tüketiciye devir veya teslim etmeyi üstlendiği sözleşmeleri
[2] “Devremülk Firmalarının Senet Oyunu” http://www.tusoder.org.tr/, 01 Kasım 2016, erişim tarihi 22.11.2016
0 yorum:
Yorum Gönder
Yorumunuzu yazdıktan sonra "Yorumlama biçimi" bölümünden "anonim" seçeneğini seçtikten sonra "yayınla" bölümüne tıklayın.